Барилга байгууламж, инженерийн шугам сүлжээний засвар, ашиглалтын хугацааны жишиг норм /БНбД 13-04-03/-ын дагуу тооцно.
Мэдээж та тухайн орон сууцны барилгын ажлыг гүйцэтгэгч компани, захиалагч компаний талаарх мэдээлэл, ашиглагдсан барилгын материал, газар хөдлөлтийн хэдэн балл хүртэл тэсвэрлэх, барилгын даац зэргийг судалж үзэх шаардлагатай бөгөөд тухайн орон сууцыг үзэх явцдаа зайлшгүй анхаарч үзэх ёстой хэд хэдэн зүйлсийн талаар эндээс үзэх боломжтой.
Барилгын ажил эхлүүлэх, үргэлжлүүлэх зөвшөөрөлтэй эсэхийг Аймаг, нийслэлийн ЗДТГ-ын харьяа барилгын асуудал эрхэлсэн агентлагаас /Улаанбаатар хотын хувьд Нийслэлийн ерөнхий төлөвлөгөөний газар/ мэдэх боломжтой.
Орчин үеийн барилгын хамгийн нийтлэг тохиолддог төрөл бол карказ буюу төмөр бетон арагт бүтээц. Энэ төрлийн барилга нь багана, дамнуруу, хучилтын хавтан, суурь гэсэн үндсэн даацын бүтээцтэй. Төмөр бетоны хувьд шахалтанд маш сайн ажилладаг бетон, суналтанд маш сайн ажилладаг ган арматурын нэгдэл юм.
Төмөр бетон арагт бүтээцийн давуу тал нь орон зайн болон интерьер, экстерьерийн төрөл бүрийн шийдэл чөлөөтэй хийж болдог, газар хөдлөлтөд харьцангуй тэсвэртэй. Хучилтанд ирсэн ачааг дам нуруугаар дамжуулан багана хүлээж авах бөгөөд харин багана нь суурь луу ачааллыг шилжүүлдэг байна. Ханан бүтэцтэй барилгыг бодвол ачааллыг тэгш хэмтэй хуваагдсан багана, дам нурууны систем жигдхэн хувааж авдаг нь нэгж хэсэг дээр ирэх түр болон тогтмол ачааг багасгадаг. Чухам энэ шинж чанар нь түүнийг газар хөдлөлтөнд харьцангуй тэсвэртэй болгодог. Карказ хийцийн хувьд 12 давхар хүртэлх барилга барих боломжтой байдаг.
Уг барилгыг барих арга технологийн хувьд төмөр бетон арагт бүтээцэн барилгатай ижил. Үүний ялгаа нь үндсэндээ даацын ханатай бүтээцтэй барилгын ачаалал авах системтэй адилхан боловч нэгдмэл цул төмөр бетоноор хийгдсэн (зарим хэсэгт арагт бүтээцтэй адилхан) тул бат бөх, газар хөдлөлтөд илүү тэсвэртэй.
Бүрэн цутгамал байр нь төмөр бетон арагт бүтээцэн барилгыг бодвол өртөг өндөр
Барилга угсралтыг бүрэн цутгаж хийсэн тул барилгын үндсэн бүтээцэд ямар ч асуудал үүсэхгүйгээс гадна 8 баллын газар хөдлөлтөд тэсвэртэй, аливаа байгалын гамшиг зэргээс бүрэн хамгаалагдсан. Үндсэндээ ханан бүтэцтэй барилгын ачаалал авах системтэй адил боловч давуу тал нь нэгдмэл цул төмөр бетоноор хийсэн байдаг ба барилгын зарим хэсэгт арагт бүтээцтэй адилхан зарчмаар ажилладаг баганан систем бас оруулж болдог нь энэ технологийн давуу тал юм. Энэ барилга тооцоолсноос илүү хүчтэй газар хөдлөлтөнд бүрэн нурахгүй.
Бүрэн цутгамал орон сууцны хийц нь 16 давхар хүртэл барилга барих боломжтой.
Барилгын цонх. Техникийн ерөнхий шаардлага MNS 5802-2007 стандартын шаардлага хангасан байх шаардлагатай.
Ерөнхийдөө, орон сууцны чийгшилт нь тухайн байрны агааржуулалтын системээс ихээхэн хамаардаг. Танай байрны агааржуулалтын систем муу ажиллаж байгаа буюу огт агаар сорохгүй байгаа тохиолдолд танай байранд бий болсон уур, хий, халуун агаар (хоол, цай хийх үед гарах уур г.м) гадагшилж чадахгүйн улмаас дараах асуудлууд үүснэ. Ийм учраас тухайн байрны СӨХ болон бусад холбогдох газарт энэ талаар даруй мэдэгдэх нь зөв юм.
Барилга байгууламжид ирэх ачаалалыг Ачаалал ба үйлчлэл БНбД 2.01.07-90 –ийн дагуу тооцно.
2006 онд батлагдсан “MNS: 5611 – 2006” Орон сууцны барилгад тавигдах ерөнхий шаардлага стандартын дагуу, орон сууцны гадна хананд бидний нэрлэж заншсанаар 64-ийн хана буюу 64 см-ийн зузаантай хана байх ёстой гэж заасан байдаг. Энэхүү стандарт нь Монгол орны уур амьсгал, онцлогт тохируулан тухайн барилга ямар байх ёстойг олон улсын норм стандартад нийцүүлэн гаргасан учраас стандартаараа баригдсан барилгад ийм асуудал гарах ёсгүй гэсэн үг юм.
Орон сууцны агааржуулалтын системийг шалгах их энгийн арга байдаг. Та тухайн байрны агааржуулалтын хоолой дээр энгийн дэвтрийн хэмжээтэй жижиг цаас тавиад үзэх хэрэгтэй. Хэвийн ажиллагаатай агааржуулалтын систем гэр доторх агаар, утаа, уурыг сордог учраас таны тавьсан цаас цаашаагаа сорогдох буюу торонд нь тээглэн тогтож үлдэх ёстой. Хэрэв сорогдохгүй буюу үлээгдэж байвал, тухайн орон сууцны агааржуулалтын систем доголдолтой байна гэсэн үг.
• Газар олголтын захирамж, гэрээ, гэрчилгээ хүчин төгөлдөр эсэх.
• Техникийн нөхцлийг холбогдох байгууллагуудаас авсан эсэх.
• Барилгын зураг төслийг батлагдсан зургийн даалгаврын дагуу боловсруулсан байдал.
• Хуулийн дагуу зураг төсөлд бүрэн магадлал хийгдсэн эсэх.
• Гаргасан дүгнэлтүүдтэй танилцах.
• Барилга угсралтын ажлаа эхлэхдээ мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас зөвшөөрөл авсан эсэх.
• Барилга угсралтын ажлын чанар байдлын талаар зураг төслийн зохиогч болон мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас албан ёсоор өгсөн дүгнэлт, албан шаардлага, санал, зөвлөмж гарсан эсэхийг тодруулах, байгаа бол түүнтэй нарийвлан танилцах.
• Захиалагч, гүйцэтгэгчийн эдийн засгийн чадамж, дадлага, туршлага зэргийг нарийвчлан судалж мэдсэн байх.
• Гүйцэтгэгч, захиалагч байгууллагын өр, авлагын тухай ерөнхий мэдээллийг харъяа татварын албанаас лавлах.
• Мөн өөрийн ах дүүгийн болон найз нөхдийн хүрээн дэх барилгын мэргэжилтэй хүнийг газар дээр нь ирүүлж, үзүүлж харуулан мэргэжлийн зөвлөгөө, тусламж авах.
• Орон сууц захиалгын гэрээ байгуулахдаа албан ёсны захиалагчийг тогтоож, зөвхөн түүнтэй гэрээ байгуулах.
• Гэрээ байгуулахдаа захиалагчийн санал болгож буй гэрээний төслийн заалтуудыг судалж, гэрээлэгч талуудын эрх адил тэнцүү хадгалагдаж байгаа эсэх, хүлээх хариуцлага аль хир тодорхой тусгагдсан зэрэгтэй танилцан гэрээнд нэмэлт оруулах шаардлагатай эсэхээ шийдэх.
• Тухайн барилгыг барьж байх явцад буюу дотор ханын өрлөг өрөгдөх үед зураг төсөл зохиогч, захиалагч, гүйцэтгэгчийг байлцуулан хэмжилт хийж, гэрээнд заасан талбайн хэмжээг баталгаажуулж авах.
• Та баригдаж байгаа барилгаас орон сууц худалдан авахаар захиалагчтай гэрээ байгуулсан бол барилгын ажлын явц, чанар байдалд хяналт тавих. Шаардлагатай гэж үзвэл энэ эрх, үүргээ зураг төсөл зохиогч болон мэргэжлийн хяналтын байгууллагатай хамтран хэрэгжүүлэх.
• Барилгад хэрэглэж байгаа материал, хийц, бүтээцийн чанар зураг төсөл болон хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа стандартын шаардлага хангаж байгаа эсэх дүгнэлт, лабораторийн шинжилгээний дүнг шаардаж үзэх.
• Барилгыг ашиглалтад өгөхийн өмнө тухайн барилгын талаарх өөрийн санал, дүгнэлтээ барилга хүлээж авахад оролцдог холбогдох байгууллагуудад хүргүүлж арга хэмжээ авахуулах.
• Улсын хүлээж аваагүй буюу комисс ажилласан ч акт баталгаажаагүй байхад захиалагчийн шахалт, хүсэлтээр орон сууцандаа орохгүй байх.
• Баригдаж дууссан барилгаас орон сууц худалдаж авах тохиолдолд эхний ээлжинд барилгыг хүлээж авсан тухай улсын комиссын актыг эх хувиар нь үзэх.